user_mobilelogo

Geheime Wapens

1948

Geheime Wapens (1948)

Een onverwachte invulling van het begrip 'wapen'.

Poppenanimatie. Reclame voor kookpannen van het merk BK Emaille

De film bouwt een spanning op rond een geheime fabriek. Eén van de arbeiders veegt het zweet van zijn voorhoofd en schudt de man in laboratoriumjas de hand. Vervolgens verschijnt deze afbeelding als krantenartikel: “Nieuwe geheime wapens gevonden! Tijdens het Internationale Vrouwencongres zal de eerste demonstratie plaatsvinden.” Aldaar blijkt het geheime wapen de kookpannen van het merk BK Emaille te zijn.

Opmerkelijk

Deze animatiefilm heeft, zeker voor het productiejaar 1948, een hoog tempo van beeldmontage. Tevens is dit een film die door muziek en beeld aan de oorlogssfeer appelleert. Voor een reclamefilm is dit in wezen negatief. Dreiging, prikkeldraad, zoeklichten, gluren door een raam. Geesink weet het verhaal toch een wending te geven die een glimlach ontlokt. De kracht van Joop Geesink.

Opmerkelijk (2)

De vertelwijze wijzigt zich abrupt halverwege de film. Na een filmisch mooi opgebouwde spanning met een bijna thrillerachtige benadering volgen grote krantenkoppen, waarin wordt aangekondigd dat er een demonstratie komt ... op een congres voor huisvrouwen. Een ongebruikelijke combinatie van verhaallijnen die mogelijk grappig was bedoeld.

Zodra het merkbeeld van de adverteerder, BK, in beeld wordt gebracht, is de film in abrupt afgelopen. BK's emaille pan, niet bepaald een geheim wapen. Nu zou het als anti-climax worden beschouwd.
Deze vreemde combinatie van ingrediënten is allicht de reden geweest dat de film "Geheime Wapens" niet tot de Geesink-klassiekers is gaan horen, in de lijn van De Big Four (1946). "Geheime Wapens" is verder knap gemaakt, met prachtig gebruik van zwart-wit beeld en imposante machines.

Technische ontwikkeling

Wie de opeenvolgende films ziet die Geesink vlak na de 2e Wereld Oorlog maakte, bespeurt een forse groei in technische ontwikkeling. Daar waar de Geesink-ploeg startte met een combinatie van onkunde en de haast onmogelijke situatie van filmen in oorlogstijd, is deze film technisch gezien meer volwassen geworden.
De decors zijn indrukwekkend; bovendien zijn ze prachtig uitgelicht en het zwart-wit beeldmateriaal draagt bij aan de opbouw van de spanning. De montage op muziek werkt naar climax toe. Alleen is de timing van het verhaal nog wat onbeholpen. Bedenk dat in de jaren ’40 de productietijd voor film als deze waarschijnlijk een half jaar bedroeg. In die tijd werden de schetsen vertaald naar decors, muziek gemaakt, de opnamen gemaakt en gemonteerd. Voor bijna iedere nieuwe opdracht werden nieuwe technische onderzoeken verricht om de basis van het filmmaken te perfectioneren.

Om kosten te besparen binnen de dure décors werd klaarblijkelijk besloten om alleen de centrale figuur een gedetailleerde kop te geven. Alle andere personages kregen een houten bol als kop met een aangeplakte neus, oren en pruikje. In latere films zou dit niet snel meer meer gebeuren.

Geheime Wapens (1948)

Credits

Titel:Geheime Wapens
Opdrachtgever:BK-emaille fabrieken
Productiejaar:
1948
Lengte:2 minuten
Script:Joop Geesink
Creatieve leiding:József Misik
                                       Animatie:Onbekend. Mogelijk József Misik of Jules Balázs
Poppen:Harry Tolsma en anderen
Poppenkleding:
Lia Sten
Formaat:35 mm, Zwart-wit